Hareketli protezlerin bakımı nasıldır?

Hareketli Protezlerin Bakımı

Hareketli diş protezlerin bakımı, hastanın ağız içi sağlığı için son derece önemlidir. Çünkü bu tip protezler, kaide ismi verilen, dişeti renginde, akrilik materyalden yapılan ve dişsiz boşluklara oturan bir bölüm içerir. Akrilik, yapısına, bazı mikroorganizmaları alabilen bir materyaldir.

Kaide ve protezin tüm diğer unsurları iyi bir şekilde ve periyodik olarak temizlenmezse, hareketli protez kullanan kişilerde mantar enfeksiyonları çok sık görülür. Ayrıca, temizlenmeyen protezler, özellikle iskelet protez denilen hareketli bölümlü protezlerde, diş çürüklerine de yol açabilir.

Hareketli protezlerin bakımını nasıl yapmalı?

Hareketli diş protezlerin bakımı, günde en az 2 defa yapılmalıdır. Protez ağızdan çıkartıldıktan sonra, protezin tüm bölümleri, orta sert bir diş fırçası ve mümkünse el sabunu (sadece protez temizliği için ayrılmış) kullanılarak, akan su altında, köpürtülerek fırçalanır.

Protezin fırçalanması sırasında, tüm protez yüzeylerine diş fırçasının temas ettiğinden, sadece protezin dış yüzeyleri değil aynı zamanda dokularla temas eden iç yüzeylerinin de temizlendiğinden emin olunmalıdır.

Hareketli Protezlerin Temizliğinde Diş Macunu

Protezlerin temizlenmesi sırasında diş macunu kullanılması, üretim sırasında diş macunlarının yapısına belli oranlarda aşındırıcı maddelerin (abrazivlerin) ilave edilmesi nedeniyle, protezlerde zamanlar aşınmaya yol açabilir. Çünkü hareketli protezlerin kaidesi ve protezlerde yer alan yapay dişler genellikle akrilik malzemeden üretilir.

Akrilik malzemeden üretilen hareketli protez diş, doğal dişlerin mine tabakası kadar sert ve dayanıklı bir malzeme olmadığı için, diş macunları temizlik sırasında mütemadiyen protezin bu bölümlerini aşındırabilir. Ancak eğer hasta sigara kullanan bir bireyse, bu durumda sigaranın oluşturduğu renk değişikliği sadece sabun kullanımıyla engellenemez.

Bu tür hastalarda, diş macunlarının kullanılması iki nedenle daha uygun olabilir. Bunlardan biri, macunların yapısında bulunan aşındırıcıların, nikotin renklenmesini gidermede daha etkili olmasıdır. İkincisi ise, diş macunlarının önemli bir kısmında, beyazlatıcı madde bulunmasıdır. Diş macunlarındaki beyazlatıcı maddeler de sabunla kıyaslandığında, protezlerin renklenmesini engellemede önemli bir etkiye sahip olabilir.

Protezlerin temizliği sağlandıktan sonra, eğer hastanın ağzında, doğal dişlerin bir kısmı da yer alıyorsa, doğal dişler, diş fırçası ve diş macunu ile, diş fırçalama kurallarına bağlı kalınarak temizlenmelidir.

Bazı hastalar, protezleri konusunda oldukça titizdir ve protezlerinin temizliğini yukarıda anlatıldığı gibi yapsalar bile onları, protez temizleyicisi adı verilen dezenfektan sıvıların içine koymak isterler. Aslında bu, çok abartılmaması kaydıyla, yani haftanın her günü uygulanmaması şartıyla iyi bir alışkanlıktır. Bir gün arayla, yani haftada yaklaşık 3 gün, diş fırçası ile temizlenen protezler, bu dezenfektan sıvıların içinde bırakılabilir. Burada önemli olan husus, protez temizleyici tablet, toz ya da sıvıların, üretici firmanın önerdiği süre boyunca solüsyon içinde bırakılmasıdır.

Hareketli protezler nasıl temizlenir?

Hareketli protezlerin temizlenmesinde en sık kullanılan içerikler, alkalen peroksitler (sodyum perborat, potasyum permanganat vb…),seyreltik asitler, alkalen hipokloritler (sodyum hipoklorit vb..),enzimler ve bazı dezenfektanlardır.

İlk okunduğunda, hemen anlaşılacağı gibi bu maddeler, canlı dokularla temas sonucu, alerjik reaksiyon, kimyasal yanık ve toksik etki gösterebilirler. Bu nedenle, protezin temizliğinde bir solüsyon da kullanılıyorsa, hastanın, protezini solüsyondan çıkardıktan sonra, en az 3 dakika akan suda yıkaması, son derece yararlı olacaktır.

Market ve eczanelerde en kolay tedarik edilebilen protez temizleyici tablet ya da tozları, belli miktarda (yaklaşık 1 su bardağı) su içine konularak kullanılır. Böylece temizleyici solüsyon ya da sıvı elde edilmiş olur. Ülkemizde, Corega, Prokudent, Protefix gibi protez temizlik ürünlerine kolayca ulaşılabilmektedir.